Jak Pomóc Osobie z Depresją? 4 Kroki Aby Realnie Pomóc

Jak pomóc osobie z depresją i czy w ogóle jest to możliwe? Takie pytanie pojawia się w głowie każdego człowieka, który podejrzewa, że ktoś z jego bliskich cierpi na tę straszną chorobę. Musimy pamiętać, że wsparcie rodziny i przyjaciół jest w takiej sytuacji niezwykle ważne. Może realnie pomóc osobie chorej na depresję. Niezależnie od tego czy jest to jej początkowa faza czy może już ciężka depresja, która utrzymuje się od dłuższego czasu. W jaki sposób możemy zatem wesprzeć chorego, aby ułatwić mu wyjście z depresji? Oto kilka wskazówek.

Spis treści:

Od czego zacząć pomoc osobie cierpiącej na depresje?
Dlaczego zrozumienie depresji u drugiej osoby jest tak ważne, aby skutecznie pomagać?
Jak rozpoznać depresję u drugiej osoby?
8 kroków, które są niezbędne, aby pomóc osobie z depresją
Pamiętaj, że ryzyko samobójstwa jest realne
Na jakie sygnały zwrócić uwagę u chorej osoby? Co zrobić, jeżeli je zauważymy?

Od czego zacząć, aby pomóc osobie cierpiącej na depresję?

Depresja jest podstępną chorobą, która przewraca nasz świat do góry nogami. Jej wpływ otacza życie nie tylko osoby się z nią zmagającej, ale także wszystkich w jej otoczeniu. Jest ona niestety ściśle związana z mnóstwem trudnych emocji, z którymi zupełnie nie umiemy sobie poradzić. Jak można przeczytać na niejednym związanym z tym tematem forum, życie rodzinne w zderzeniu z tą chorobą często rozpada się na kawałki. Poczucie zagubienia i bezradności, ogromny strach, ale także ogarniająca nas frustracja i gniew oraz przytłaczające poczucie winy. To tylko niektóre uczucia, które każdego dnia towarzyszą choremu oraz osobom w jego najbliższym otoczeniu.

Musimy jednak pamiętać, że niezależnie od tego czy choroba dopiero zaczyna wkradać się w nasze życie czy też u bliskiej nam osoby została zdiagnozowana głęboka depresja, nie możemy odpuścić i zaniechać walki. Ciągłe wsparcie bliskich, a nawet tylko ich towarzystwo często ma bowiem ogromny wpływ na poprawę samopoczucia osoby chorej. Jest to szczególnie istotne, gdy dotyka nas depresja w związku. Ponieważ partner z depresją musi mieć poczucie, że najważniejsza osoba w jego życiu jest dla niego prawdziwą podporą. Do tego nie odwróci się od niego z powodu choroby i przede wszystkim wierzy w jego wyzdrowienie.

Ludzie z depresją, dzięki odpowiedniemu wsparciu osób z najbliższego otoczenia mają większe szanse na zwycięskie wyjście z choroby. Taka pomoc może między innymi wpłynąć na złagodzenie objawów depresji. Ograniczenie natłoku negatywnych myśli kłębiących się w głowie chorego. Dodatkowo może pomóc w stopniowym odzyskiwaniu umiejętności patrzenia na świat i samego siebie w pozytywny sposób. Aby jednak nasza pomoc w depresji przynosiła takie pozytywne rezultaty, w pierwszej kolejności musimy pozyskać fundamentalną wiedzę na temat tej choroby. Tylko poprzez dokładne poznanie tego podstępnego wroga, możemy również dowiedzieć się jak skutecznie pomóc komuś w depresji.

Zrozumienie depresji u drugiej osoby to najważniejszy krok do skutecznej pomocy

Wiedza na ten temat jest niezwykle istotna, gdyż niewłaściwe działania z naszej strony mogą jedynie pogorszyć stan takiej osoby. W pierwszej kolejności poznajmy zatem najważniejsze cechy tej choroby. Wiedza ta pozwoli nam skutecznie wspierać bliską nam osobę w tym, aby po prostu wyjść z depresji. Jednak jak postępować z chorym na depresję? Musimy przede wszystkim pamiętam o kilku elementach:

słowa i czyny chorego nie są wymierzone w Ciebie – depresji towarzyszą skrajne uczucia i częste wahania nastroju. Osoby znajdujące się w najbliższym otoczeniu chorego mogą więc niejednokrotnie usłyszeć przykre słowa oraz doświadczyć złości i gniewu z jego strony. Należy jednak pamiętać, że nie są to ataki personalne, a raczej efekt uboczny poczucie bezradności i strachu osoby w depresji. Dlatego choć to trudne, w żadnym wypadku nie powinniśmy brać tego do siebie;
problemu nie wolno zamiatać pod dywan – wiele osób uważa, że bagatelizowanie problemu i wmawianie osobie z depresją, iż jej problem wcale nie jest duży może pomóc. Nie jest to jednak prawdą. Ffekty takiego postępowania mogą być odwrotne niż sobie tego życzymy. Nierzadko prowadząc do separowania się chorego od otoczenia i braku działań z jego strony w kwestii podjęcia leczenia. Nawet, gdy osobę taką dotyka silna depresja, musi ona usłyszeć prawdę. Nie ma tutaj miejsca na ukrywanie jakichkolwiek faktów czy przeinaczania rzeczywistości;
chory nie widzi sensu w robieniu czegokolwiek – niezależnie od tego czy u danej osoby obserwowane są początki choroby czy jest to już zdiagnozowana kliniczna depresja, jej podstawowym objawem jest całkowity brak motywacji do działania. Osoba z depresją nie widzi celu w podejmowaniu jakiejkolwiek aktywności i przepełnia ją dołujące poczucie zrezygnowania. Pamiętajmy jednak, że nie jest to w żadnym wypadku objaw zwykłego lenistwa, co często zarzuca się chorym na depresję. Zamiast tego typu wymówek należy wykazać się ogromną cierpliwością oraz zrozumieniem, tak by ograniczyć poczucie winy chorego;
depresja nie jest niczyją winą – depresja kliniczna może dotknąć każdego z nas, niezależnie od płci, wieku, miejsca zamieszkania czy rodzaju wykonywanej pracy. Nie mamy na to wpływu i nie możemy w żadnym wypadku uznać kogokolwiek za winnego zaistniałej sytuacji. Nikt nie może też czuć się odpowiedzialnym za przywrócenie chorej osoby do zdrowia. Możemy jej w tym z całych sił pomagać, oferując między innymi swoją miłość i zrozumienie. Jednak ostateczna wygrana z depresją zależy w głównej mierze od samego chorego.

Jak rozpoznać depresję u drugiej osoby?

Jest kilka bardzo charakterystycznych objawów, na które trzeba zwrócić uwagę. Niezwykle ważne jest, aby jak najwcześniej rozpoznać tę podstępną chorobę, gdyż nieleczona depresja może prowadzić do tragedii. W większości przypadków to właśnie osoby z najbliższego otoczenia są w stanie dostrzec zmiany w zachowaniu danej osoby, które mogą świadczyć o rozwijającym się schorzeniu. Jakie są zatem najczęstsze sygnały ostrzegawcze w przypadku depresji?

Należy tu wymienić między innymi:

wycofanie i widoczne zrezygnowanie – zarówno w początkowym okresie rozwoju choroby, jak i w sytuacji, gdy jest to już głęboka depresja. Objawy dla niej charakterystyczne to odsunięcie się od znajomych i rodziny. Do tego dochodzi także rezygnacja z podejmowania działań, które do tej pory sprawiały choremu przyjemność (np. praca, hobby, spędzanie czasu z przyjaciółmi);
zmiana nastawienia do życia – dana osoba zaczyna widzieć wszystko w czarnych barwach i nagle przejawia negatywne podejście do niemal wszystkich działań. Dodatkowo często jest ona smutna, rozdrażniona i nadmiernie krytyczna. U wielu chorych wyraźnie dostrzegalne jest także poczucie bezradności i beznadziejności;
nadmierne zmęczenie – kolejny objaw depresji to odczuwanie ciągłego zmęczenia i wyczerpania, które nie mija mimo odpoczynku;
drastyczna zmiana nawyków żywieniowych – chory nagle zaczyna jeść dużo więcej lub znacznie mniej niż zwykle, co wyraźnie zmienia jego wagę i wygląd;
uzależnienie od różnych używek – bardzo częsty objaw depresji to również rozwijające się nałogi. Chory może zacząć palić, pić znacznie więcej alkoholu lub próbować nowych używek;
zainteresowanie preparatami uspokajającymi – osoba z rozwijającą się depresją zaczyna szukać ratunku w środkach uspokajających czy tabletkach nasennych, szuka informacji na ich temat lub po prostu stosuje je bez żadnej kontroli ze strony lekarza.

8 kroków jak pomóc osobie z depresją

Życie z depresją jest niezwykle trudne zarówno dla samego chorego, jak i dla osób w jego najbliższym otoczeniu. Obydwie strony nagle znajdują się w zupełnie obcej dla siebie sytuacji, nie wiedząc jak się w niej zachować. Szczególnie trudna jest relacja: depresja a związek, gdy pojawiają się obawy o odrzucenie partnera czy wpływ choroby na łączące nas uczucie czy dobro dzieci. Z wszystkim tym można sobie poradzić. Jednak trzeba przede wszystkim wiedzieć jak pomóc w depresji bliskiej nam osobie. Należy zatem zdobyć niezbędną wiedzę z każdego możliwego źródła. Następnie zebrać w sobie duże pokłady siły do często nierównej walki z tą ciężką chorobą.

Kiedy zatem dowiemy się, że problemem kogoś z naszych bliskich jest depresja, co robić, aby skutecznie go wspierać?

Po prostu bądź dla drugiej osoby
Spróbuj zachęcić bliskiego do leczenia u specjalisty
Naucz się jak rozmawiać z osobą z depresją
Okazuj nawet małe, miłe gesty
Zrozum czego nie mówić osobie z depresją
Zrezygnuj z porównywania i usilnego udowodnienia, że rozumiesz jak się czuje
Bądź cierpliwy i uważnie obserwuj
Nie zapominaj zadbać o samego siebie!

1. Po prostu bądź

W przypadku takiej choroby jak depresja pomoc bliskiej nam osobie powinna się opierać przede wszystkim na tym, aby przy niej być, kiedy tego potrzebuje. Wielu chorych podkreśla, że najbardziej pomaga im zwykłe okazanie empatii ze strony drugiej osoby. Słowa świadczące o wsparciu i trosce. Uścisk dłoni w trudnym dla nich momencie,. Czy zwyczajne przytulenie, gdy nie mogą powstrzymać łez. Rzeczy z pozoru banalne, ale mające ogromne wpływ na poczucie wsparcia.

2. Spróbuj zachęcić do leczenia u specjalisty

Mimo, że o depresji mówi się już coraz więcej, wciąż jest wiele osób, które nie wiedzą czym jest ta choroba i jakie są jej objawy. A trzeba pamiętać, że jest to niezwykle podstępne i groźne schorzenie, którego potencjalne skutki mogą być tragiczne. Dlatego też tak ważne jest to, aby jak najszybciej podjąć fachowe leczenie pod okiem specjalisty. Niestety sporo osób ma problem z tym jak pomóc osobie w depresji, która nie chce się leczyć. W wielu przypadkach szczera rozmowa, zapewnienie o wsparciu i realna pomoc w znalezieniu odpowiedniego lekarza, mogą być wystarczającym rozwiązaniem. Co zatem warto zrobić, aby zachęcić chorego do podjęcia leczenia? Może to być między innymi:

rozmowa na temat naszych własnych spostrzeżeń – warto uświadomić choremu, że z niepokojem obserwujemy zmiany w jego zachowaniu i martwimy się o jego zdrowie;
wyjaśnienie, że depresja jest chorobą a nie osobistą słabością – osoby chore często wstydzą się tego jak się czują. Właśnie przez to zachowują uważając, że jest to w pełni ich wina. Warto więc uświadomić takiej osobie, że depresja jest poważną chorobą i problemem natury medycznej. Wyjaśnienie, że schorzenie te nie jest wewnętrzną wadą charakteru potrafi zdziałać cuda. Wiele osób określa ten krok jako najważniejszy etap w zmianie podejścia do walki ze swoją depresją.
zasugerowanie konsultacji ze specjalistą – choremu nie możemy niczego narzucać lub nakazywać. Powinniśmy jednak zaproponować mu umówienie się na wizytę ze specjalistą, zachęcić go do tego lub nawet poprosić o to, by spotkał się z lekarzem;
wyrażenie chęci pomocy – chory będzie bardziej skory do konsultacji ze specjalistą jeśli zaoferujemy mu realną pomoc. Możemy na przykład wspólnie poszukać najlepszego lekarza w danym mieście. Stworzyć listę pytań, które chory chciałby zadać specjaliście podczas wizyty. Czy też zaproponować, że będziemy towarzyszyć takiej osobie w drodze do gabinetu lub podczas samej wizyty.

3. Naucz się jak rozmawiać z osobą z depresją

Wielu ludzi wręcz boi się interakcji z chorymi, gdyż nie wiedzą jak rozmawiać z osobą z depresją. Obawiają się one, że ich słowa urażą chorego lub wręcz pogorszą jego stan. Wsparcie i rozmowa z osobami zmagającymi się z depresją są jednak niezwykle ważnym elementem jej leczenia. Dlatego też powinniśmy przezwyciężyć swój strach. Może nam w tym pomóc poniższa lista zdań i pytań, których warto używać podczas rozmów z osobami z depresją. Wśród nich tego, co mówić osobie z depresją – szczególnie trzeba zwrócić uwagę na takie zdania jak:

Czy chciałbyś o tym porozmawiać? Jak tylko będziesz gotowy to jestem tutaj. – pamiętajmy, by nigdy nie zmuszać osoby z depresją do rozmowy. Zamiast tego dajmy jej po prostu znać, że jesteśmy do jej dyspozycji w każdym momencie, gdy poczuje potrzebę porozmawiania. Jest to zdecydowanie lepsze niż zwykłe pytanie czy wszystko jest w porządku, na które z pewnością otrzymamy zdawkową odpowiedź twierdzącą. W takim przypadku chory nie czuje naszego wsparcia i tego, że może w dowolnej chwili zwrócić się do nas po pomoc;
Jak mogę Ci w czymkolwiek dzisiaj pomóc? – dajmy do zrozumienia osobie chorej, że chcemy ją wspierać nie tylko duchowo, ale także w kwestii bardziej przyziemnych obowiązków. Nieważne czy jest to zrobienie zakupów, opłacenie rachunków czy towarzyszenie jej podczas wizyty u lekarza;
Mogę nie rozumieć przez co dokładnie przechodzisz, ale nie jesteś sam. – osoby zdrowe nie są w stanie sobie tak naprawdę wyobrazić przez co przechodzą ludzie zmagający się z depresją. Warto jednak uświadomić takiej osobie, że mimo to może liczyć na nasze wsparcie czy choćby samą obecność i oparcie w trudnych momentach;
Jesteś dla mnie ważny. – na każdym kroku podkreślajmy, że osoba z depresją nie jest dla nas ciężarem i nie jest osamotniona w walce z chorobą. Niech ma świadomość, iż są osoby, którym bardzo zależy na jej powrocie do zdrowia;
Rozumiem. – takie zdanie możemy wypowiedzieć tylko w sytuacji, gdy faktycznie rozumiemy emocje i uczucia, które towarzyszą choremu. Np. sami zmagaliśmy się lub wciąż zmagamy się z depresją czy inną chorobą natury psychicznej;
Twoja depresja Cię nie określa/Nie jesteś swoją depresją. – warto w ten sposób uświadomić choremu, że depresja nie definiuje tego kim jest i w jaki sposób jest przez nas postrzegany.

4. Okazuj nawet małe, miłe gesty

Nie każdy z nas jest mistrzem wyrażania uczuć słowami. Ale nie tylko w ten sposób możemy okazać osobie z depresją nasze wsparcie i troskę. Nawet niewielkie gesty, takie jak wysłanie śmiesznej wiadomości w ciągu dnia lub przygotowanie dla kogoś jego ulubionego dania. Tak małe rzeczy skutecznie mogą wywołać uśmiech na twarzy bliskiej nam osoby. Właśnie takie miłe i wydawać by się mogło mało znaczące elementy często dają chorym nadzieję na to, że w końcu będzie lepiej.

5. Musisz wiedzieć czego nie mówić osobie z depresją! Unikaj oceniania, krytykowania i niepotrzebnych rad, które nie są nikomu potrzebne

Nasze słowa mogą mieć ogromny wpływ na osoby cierpiące na depresję. Powinniśmy zatem być ostrożni i delikatni w tym co mówimy. Przede wszystkim należy powstrzymać się od oceniania i krytykowania zachowania chorego, a także udzielania mu rad, o które nie prosił. Nie jesteśmy przecież ekspertami w kwestii zdrowia psychicznego.

Dlatego warto wiedzieć czego nie mówić osobie w depresji, aby nie używać sformułowań typu: “weź się w garść, to wszystko siedzi tylko w Twojej głowie, gdybyś zrobił X od razu byłoby lepiej“. Wszelkie rady i nasze własne przemyślenia powinniśmy zatem ujawniać dopiero wtedy, gdy zostaniemy o to poproszeni przez osoby z depresją. Oczywiście tylko w sytuacji, gdy naprawdę mamy na ten temat jakąkolwiek opinie lub jesteśmy w stanie doradzić cokolwiek sensownego. W innym wypadku powinniśmy szczerze przyznać, że po prostu nie wiemy.

6. Zrezygnuj z porównywań i usilnego pokazania, że rozumiesz jak się czuje

Pierwsza myśl jaka przychodzi nam do głowy, gdy dowiadujemy się, że bliską nam osobę dotknęła depresja: jak pomóc w takiej sytuacji? Większość osób stara się oczywiście ją pocieszać, zapewniając, że doskonale rozumiemy z czym się mierzy i co czuje. Ale przecież nie jest to prawdą, jeśli sami nigdy nie musieliśmy się mierzyć z tą straszną chorobą. Nie starajmy się więc na siłę udowodnić choremu, że wiemy przez co przechodzi, gdyż takie postępowanie może jedynie zaszkodzić. Osoba z depresją może odebrać takie słowa jako brak szczerości. Niestety zazwyczaj będzie to skutkowało jeszcze większym wycofaniem i zamknięciem się w sobie chorego. Taka osoba nie będzie czuła do nas zaufania i szczerego wsparcia. Z tego też powodu może zupełnie się od nas odsunąć, odrzucając wszelkie próby pomocy z naszej strony.

7. Bądź cierpliwy i obserwuj

Cierpliwość ukochanej osoby to jeden z najważniejszych elementów skutecznej walki z depresją. Musimy cały czas pokazywać choremu, że niezależnie od tego jak trudna staje się cała sytuacja i jak długo ona trwa, zawsze przy nim będziemy, cierpliwie oferując wszelkie wsparcie, którego może potrzebować. Właśnie takie postępowanie i ta wytrwałość okazywana osobie z depresją często stają się dla niej nadzieją. Każdy taki promyk jest kolejną więzią i symbolem tego, że w końcu pokona chorobę.

8. Nie zapominaj zadbać o siebie samego

Depresja jest chorobą przewlekłą, która wyczerpuje nie tylko samego pacjenta, ale też osoby w jego najbliższym otoczeniu. Poświęcając całą uwagę choremu z czasem tracimy siły i cierpliwość do tego, by ciągle walczyć. Dlatego tak ważne jest, aby w tym wszystkim zadbać także o swoje własne samopoczucie. Wiele osób ma poczucie winy, gdy dobrze się bawi, a ktoś z ich bliski w tym samym czasie cierpi z powodu depresji. Pamiętajmy jednak, że kiedy troszczymy się o samych siebie, zyskuje nam tym również chory. Wracamy wtedy do niego z nową dawką energii i siły do walki z depresją.

O czym zatem powinniśmy pamiętać w tej kwestii? Zadbaj między innymi o to by:

mówić tylko w swoim imieniu – nie możesz cały czas ukrywać swoich uczuć i zmartwień, gdyż nieuchronnie prowadzi do wypalenia emocjonalnego;
ustal granicę – nie możesz czuć się odpowiedzialny za wszystko to co dzieje się w związku z chorobą bliskiej osoby. Może to mieć negatywny wpływ na Twoje własne zdrowie psychiczne;
nie zapomnij o swoim życiu – aby pomóc osobie chorej musisz wciąż żyć własnym życiem, wypełniać swoje obowiązki i realizować pasje, gdyż wszystko to dodaje Ci sił do walki o jej zdrowie;
nie bój się szukać wsparcia – nie traktuj korzystania z pomocy innych osób czy specjalistów jako zdradę w stosunku do osoby chorej czy oznakę Twojej słabości. W ten sposób również możesz wpłynąć na skuteczne pokonanie depresji.

Pamiętaj! Ryzyko samobójstwa jest realne

Każdy przypadek depresji jest trudny zarówno dla samego chorego, jak i osób mu bliskich. Zawsze jednak możemy w jakiś sposób okazać wsparcie w tej niewyobrażalnej dla wielu sytuacji. Możemy nawet na najróżniejsze sposoby pomóc osobie z depresją na odległość. Wystarczy chęć i odpowiednia wiedza, którą można pozyskać z wielu źródeł. Oczywiście zawsze warto też skonsultować się ze specjalistą. Zwłaszcza, gdy nie wiemy jak pomóc dziecku z depresją lub osobie, która jest w bardzo złym stanie psychicznym.

Cały czas musimy też mieć świadomość tego, że depresja jest tak naprawdę chorobą, która może prowadzić do śmierci. Niestety samobójstwa nie są rzadkimi przypadkami w Polsce. Z najnowszych badań wynika, że współczynnik samobójstw w naszym kraju jest stosunkowo wysoki. Sięga on około 13 osób na 100 tysięcy mieszkańców. Statystycznie każdego dnia w naszym kraju życie odbiera sobie 15 osób, a aż 12 z nich to mężczyźni. Niepokojąca jest także informacja o tym, że współczynnik samobójstw jest bardzo wysoki w grupie dzieci i młodzieży.

Na jakie sygnały szczególnie zwrócić uwagę?

Bacznie obserwujmy zatem naszych bliskich zmagających się z depresją i nie bagatelizujmy ich stanu czy wypowiedzi świadczących o myślach samobójczych. Jakie zachowania chorych powinny postawić nas w stan gotowości? Może to być na przykład:

mówienie o śmierci i samobójstwie – często chorzy wypowiadają się na ten temat w sposób pozornie żartobliwy;
umyślne szukanie zagrożeń – kiedy widzimy, że osoba z depresją wręcz stara się szukać sytuacji niebezpiecznych, w których może wyrządzić sobie krzywdę;
mówienie o niebezpiecznych przedmiotach – częste wspominanie w rozmowach o potrzebie nabycia broni czy silnych leków na receptę, które mogą posłużyć do odebrania sobie życia;
nagłe porządkowanie swoich spraw osobistych – gdy osoba z depresją bez potrzeby zajmuje się załatwianiem najróżniejszych spraw. Mowa tutaj o np. sprawach spadkowych, co sprawia wrażenie powolnego żegnania się przed śmiercią;
nagły spokój, wrażenie pogodzenia się z czymś – kiedy osoba chora zaczyna przejawiać całkowite uspokojenie albo nawet szczęście. Zwłaszcza, gdy łączy się to ze wspomnianym już porządkowaniem spraw osobistych.

Kiedy tylko zauważymy jakiekolwiek niepokojące sygnały, które mogą świadczyć o tym, że życie bliskiej nam osoby z depresją jest zagrożone, musimy zareagować. Warto zwrócić się do specjalisty lub zadzwonić na jeden z istniejących telefonów zaufania. Na infolinii uzyskamy wszystkie ważne porady dotyczące tego jak się zachować. Najważniejsze numery to między innymi:

116 111 – kryzysowy telefon zaufania dla dzieci i młodzieży;
116 123 – kryzysowy telefon zaufania dla dorosłych;
22 594 91 00 – Antydepresyjny Telefon Forum Przeciw Depresji.

Jak Pomóc Osobie z Depresją? 4 Kroki Aby Realnie Pomóc Bliskiej Osobie (nawet na odległość)